سفر رئیسی به قطر، چگونه به «بحران اوکراین» ربط پیدا می‌کند؟

فرارو- حدس و گمان ها بالاخره پایان یافتند و آنچه می خواست در مورد مردم بکند، انجام داد. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، در ساعات پایانی روز دوشنبه، فرمانی مبنی بر رسمیت شناختن استقلال دو منطقه جدایی طلب “لوهانسک” و “دونتسک” که تحت کنترل شورشیان شرق ساکن بودند را به امضا رساندند. اعلام کرد این را «اعلان جنگ» تلقی می کند و آمریکا و اروپا هم اعلام کرد روسیه را تحریم خواهد کرد.

اعلام تحریم بوده است. با این همه، می توانم به واکنش های روسیه هم فکر کنم: اخلال در جریان گازرسانی به اروپا و مهمتر از همه، اقتصادهای بزرگ مانند آلمان. اگر چنین اتفاقی بیفتد، چنین بحرانی می تواند نتیجه تری برای همه جهان برای همه جهان به دنبال داشته باشد.

سفری مهم در زمانه های مهم تر

همزمان، ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور جمهوری ایران، پس از نزدیک به 11 سال، اولین رئیس جمهور جمهوری ایران بوده است که در اجلاس سران مجمع صادرکننده گاز (GECF) شرکت کند. استقبال گرم قطری ها از رئیس جمهور ایران هم می دهد که این سفر واقعا برای دو طرف مهم است.

از طرفی، ابراهیم رئیسی، در کنار “عبدالمجید تبون” رئیس جمهور الجزایر و “کیت راولی” نخست وزیر وزیریداد و توباگو و البته امیر قطر، تنها 4 عضوی از میان 1 عضو هستند که در بالاترین سطح در این نشست شرکت کرده اند و این هستند. هم در نوع خود معانیِ سیاسی دارد.

در این میان، حتی صحبت از احداث یک تونل زیرآبی از دوحه به «بندر دیر» در ایران هم به میان آمده است که اگر رنگ به خود ببرد، در دنیا بی نظیر خواهد بود و قطر را به روسیه، ترکیه و اروپا خواهد کرد. . آشتیاق قطری‌ها به اجرای چنین پروژه‌ای را هم می‌توان حدس زد.

اما جدای از این، سفر ریاست جمهوری ایران برای شرکت در ششمین اجلاس سران مجمع صادرکننده گاز (GECF) از جهان دیگری هم مهم است و آن، بازه زمانی چنین سفری است. اعضای مجمع ککورهای صادرکننده گاد، صاحب 44 درصد از تولید گاز جهان هستند و 67 درصد ذخایر گاز طبیعی در جاز طبیعی در جهان را هم به خود اختصاص داده اند.

قضا، ایران، روسیه و قطر، سه دارنده بزرگ این ذخایر در جهان هستند و چهارمی هم آمریکاست که در این مجمع نیست. با این همه، چهار ککور در این ماجرای خاص و ون بخشی از این ماجرا که به گاز طبیعی مربوط می شود، اهمیتی دارند.

آیا قطر و ایران به صورت پنهانی شریک می‌شوند؟

موضوع از سمت قطر شروع شد. چند هفته پیش، جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا، در کاخ سفید میزبان “شیخ تمیم بن حمد آل ثانی” امیر قطر، بود و در همان جا اعلام کرد که قصد دارد قطر را به عنوان یکی از اصلی ترین غیر ناتوی ایالات متحده آمریکا ( متحد اصلی غیر ناتو) معرفی کند.

آمريكا در مقابل از قطراتي كه در تصميم گيري به گازهاي خطرناك روسيه به اروپا هستند، اين كاكور جاي روسيه را در تأمين گاز اروپايي ها مي گيرد. پاسخ قطر مثبت بود، اما کمی بعد، «سعد الکعبی» وزیر انرژی قطر اعلام کرد که در صورت بروز انرژی در اروپا به دلیل بحران روسیه و روسیه، قطر قادر خواهد بود به طور یک جانبه انرژی مورد نیاز این قره را جایگزین کند. او گفت: «حجم گاز مورد نیاز اتحادیه اروپا را نمی توان به صورت یک جانبه و بدون ایجاد مشکل در عرضه به سایر نقاط جهان جایگگین کرد.»

به گزارش خبرگزاری رویترز و به نقل از شانا، وی با اشاره به امکان انتقال محموله های گازی قراردادی دیگر به اروپا، بدون رضایت آنها امکان پذیرفتن آن را فراهم کرد، گفت: «پایبندی به قرارداد در قطر امری مقدس است. ایالات متحده آمریکا نگران روسیه به روسیه است و در هفته های اخیر از قطر و سایر انتقال های بزرگ گاز تقاضای عرضه گاز به قره سبز را در صورت مختل شدن گاز روسیه می کند. روسیه یک سوم اروپا را تامین می‌کند و بعد از وقفه باعث وخیمتر شدن بحران انرژی ناشی از گاز جهانی نفت و گاز می‌شود.

اینجا نوبت به ایران و آمریکا میرسد و سفری به قطر، آن هم از 11 سال، معنی پیدا می کند. آنچه ممکن است پشت درهای بسته در مورد آن صحبت شود یا صحبت شود، می تواند این باشد: گاز مایع (LNG) ایران، توسط قطر به اروپا ارسال و در واقع، روسیه دور زده شود.

چراغ سبز یا چراغ قرمز؟

اما همه چیز به این راحت نیست. این فروش گاز ایران با برچسب گاز قطر، بدون چراغ سبز آمریکایی ها ابتدا خواهد بود. مهمتر ایران و روسیه روابطی دارند که به ایران اجازه نمی دهد روسیه را دور بزند. در واقع، در شرایطی که روسیه ممکن است تحریم های آمریکا و اروپا به گوشه رینگ برود، اقدام به فروش گاز به اروپا از سوی ایران، می تواند روس ها را به شدت برآشفته کند.

در عین حال، در حالی که نمی توانم شباهت میان «مجمع صادرکننده گاز» و «اوپک» را منکر شود، بحث اصلی اجلاس جاری در دوحه را شاید بتوان قیمت را برای گاز در جهان هم در نظر گرفت.

کارتل هایی مانند «اوپک» برای دهه ها در تعیین قیمت نفت نقش اساسی دارند و هر چند این نقش اکنون کم رنگ شده است، ممکن است این اتفاق در «اوپک گازی» تکرار شود. هر چه باشد، در این صورت هم ایران فرصتی قابل توجه برای افزایش درآمد و افزایش نفوذ خود در اقتصاد جهانی پیدا خواهد کرد.